Αντισυλληπτικά χάπια και παρενέργειες που μπορεί να προκαλέσουν
Τα αντισυλληπτικά χάπια αποτελούν μια ευρέως διαδεδομένη μέθοδο αποτροπής μιας ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης. Αυτά τα χάπια περιέχουν ορμόνες που ρυθμίζουν την ωορρηξία, αποτρέποντας συνεπώς τη σύλληψη. Πέρα από την αντισύλληψη, τα αντισυλληπτικά χάπια έχουν αρκετές ιατρικές ενδείξεις και χρησιμοποιούνται για τη διαχείριση διαφόρων γυναικολογικών παθήσεων. Ωστόσο, όπως όλα τα φάρμακα, και τα αντισυλληπτικά χάπια έχουν πιθανές παρενέργειες. Η κατανόηση συνεπώς αυτών των εν δυνάμει παρενεργειών και των στρατηγικών για τη διαχείρισή τους είναι απαραίτητη.
Μηχανισμός δράσης
Τα αντισυλληπτικά χάπια λειτουργούν κυρίως μεταβάλλοντας τα επίπεδα ορμονών στο σώμα, καθώς περιέχουν ορμόνες (οιστρογόνα και προγεστίνη). Αυτές οι ορμόνες εμποδίζουν αρχικά την ωοθυλακιορρηξία από τις ωοθήκες. Επιπλέον, τα αντισυλληπτικά χάπια προκαλούν μεταβολή της σύστασης της βλέννας του τραχήλου της μήτρας, καθιστώντας δύσκολη την είσοδο του σπέρματος στη μήτρα, ενώ ταυτόχρονα προκαλούν λέπτυνση της επένδυσης της μήτρας (ενδομήτριο), μειώνοντας την πιθανότητα εμφύτευσης του εμβρύου.
Ιατρικές ενδείξεις χορήγησης αντισυλληπτικών χαπιών πέρα από την αντισύλληψη
Ενώ ο πρωταρχικός σκοπός των αντισυλληπτικών χαπιών είναι η αποτροπή της εγκυμοσύνης, συνταγογραφούνται επίσης για διάφορες γυναικολογικές παθήσεις, όπως:
- Έντονη αιμορραγία κατά την έμμηνο ρύση: Τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να βοηθήσουν στη ρύθμιση των εμμηνορροϊκών κύκλων, ρυθμίζοντας την αιμορραγία, ιδίως σε ασθενείς με ινομυώματα
- Καταπολέμηση της ακμής: Οι ορμόνες στα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να μειώσουν τα επίπεδα ανδρογόνων, γεγονός που μειώνει την παραγωγή σμήγματος, βοηθώντας έτσι στην καταπολέμηση της ακμής.
- Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών: Τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να βοηθήσουν στη διαχείριση των συμπτωμάτων του συνδρόμου πολυκυστικών ωοθηκών ρυθμίζοντας τους εμμηνορροϊκούς κύκλους και μειώνοντας τα επίπεδα ανδρογόνων.
- Κύστη στην ωοθήκη: Λειτουργούν θεραπευτικά εξαλείφοντας την κύστη σε ορισμένες περιπτώσεις
- Ενδομητρίωση: τα αντισυλληπτικά χάπια ασκούν θεραπευτική δράση ανακουφίζοντας τον πόνο και άλλα συμπτώματα, καθώς προκαλούν λέπτυνση του ενδομητρίου, μειώνοντας έτσι τα έντονα συμπτώματα κατά την έμμηνο ρύση.
- Προεμμηνορροϊκή δυσφορική διαταραχή και σοβαρό προεμμηνορροϊκό σύνδρομο ή δυσμηνόρροια: Τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να σταθεροποιήσουν τις ορμονικές διακυμάνσεις, μειώνοντας τις εναλλαγές της διάθεσης και τα σωματικά συμπτώματα που βιώνει μια γυναίκα πριν καν ξεκινήσει η έμμηνος ρύση.
- Εμμηνορροϊκές ημικρανίες: Μερικές γυναίκες εμφανίζουν ημικρανίες που συνδέονται με ορμονικές αλλαγές κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου. Τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να βοηθήσουν στη σταθεροποίηση αυτών των ορμονικών διακυμάνσεων.
Αντισυλληπτικά χάπια και πιθανές παρενέργειες
Παρά τα οφέλη τους, τα αντισυλληπτικά χάπια μπορούν να προκαλέσουν μια σειρά από παρενέργειες. Αυτές οι παρενέργειες ποικίλλουν ανάλογα με τους μεμονωμένους παράγοντες, τον τύπο του χαπιού και τη δοσολογία. Οι συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιλαμβάνουν:
- Ναυτία: Μια κοινή αρχική παρενέργεια που συχνά υποχωρεί μετά από μερικούς μήνες.
- Ευαισθησία στο στήθος: Οι ορμονικές αλλαγές μπορεί να προκαλέσουν πρήξιμο και ευαισθησία στο στήθος.
- Αύξηση βάρους: Μερικές γυναίκες μπορεί να παρουσιάσουν αύξηση βάρους, η οποία είναι ωστόσο μικρή και προσωρινή.
- Εναλλαγές διάθεσης: Η συσσώρευση ορμονών στον οργανισμό μπορεί να οδηγήσει σε εναλλαγές της διάθεσης, κατάθλιψη ή άγχος.
- Πονοκέφαλοι και ημικρανίες: Μερικές γυναίκες μπορεί να εμφανίσουν πονοκεφάλους λόγω των ορμονικών αλλαγών.
- Εμφάνιση κηλίδων και ακανόνιστη αιμορραγία: Η ακανόνιστη αιμορραγία ή κηλίδες μεταξύ των περιόδων είναι συχνή, ειδικά κατά τους πρώτους μήνες.
- Μειωμένη λίμπιντο: Μερικές γυναίκες αναφέρουν μείωση της σεξουαλικής επιθυμίας.
- Σχηματισμός θρόμβων αίματος: Μια σπάνια αλλά σοβαρή παρενέργεια, ιδιαίτερα σε γυναίκες που καπνίζουν ή έχουν ιστορικό θρομβοεμβολικών διαταραχών.
- Καρδιαγγειακά επεισόδια ή αρτηριακή υπέρταση σε σπάνιες περιπτώσεις
Πώς είναι εφικτό τα αντισυλληπτικά χάπια να μην προκαλέσουν έντονες παρενέργειες
Προκειμένου τα αντισυλληπτικά χάπια να μην προκαλέσουν έντονες παρενέργειες, μπορούν να εφαρμοστούν διάφορες στρατηγικές. Αρχικά, ο γυναικολόγος θα πρέπει να προσαρμόσει τον τύπο και τη δόση των αντισυλληπτικών χαπιών με βάση την υπάρχουσα κατάσταση της υγείας και τις ανάγκες της κάθε γυναίκας ξεχωριστά. Μπορεί να χρειαστεί μάλιστα η εναλλαγή σε διαφορετικό σκεύασμα ή τύπο αντισυλληπτικού χαπιού μπορεί να ανακουφίσει ορισμένες παρενέργειες. Για παράδειγμα, οι γυναίκες που παρουσιάζουν παρενέργειες που σχετίζονται με τα οιστρογόνα μπορεί να ωφεληθούν από τα χάπια που περιέχουν μόνο προγεστίνη. Τα τακτικά ραντεβού παρακολούθησης μπορούν να βοηθήσουν στην παρακολούθηση των ανεπιθύμητων ενεργειών και στην προσαρμογή της θεραπείας όπως απαιτείται. Είναι σημαντικό η κάθε γυναίκα που επιθυμεί ή κρίνεται σκόπιμο λόγω κάποιας γυναικολογικής πάθησης να λάβει αντισυλληπτική αγωγή να ενημερώνεται σχετικά με κάθε παράμετρο ή πιθανή παρενέργεια, ώστε να γνωρίζει πώς να διαχειριστεί τυχόν ζητήματα. Η γυναίκα επίσης από την πλευρά της μπορεί να προλάβει την αύξηση βάρους με τη διατήρηση μιας υγιεινής διατροφής και την τακτική άσκηση αλλά και το σχηματισμό θρόμβων αίματος με την αποφυγή του καπνίσματος.
Τα αντισυλληπτικά χάπια είναι μια εξαιρετικά αποτελεσματική μέθοδος αντισύλληψης, ενώ ταυτόχρονα συνδράμει στη διαχείρισης διαφόρων γυναικολογικών και δερματολογικών παθήσεων. Ωστόσο, συνδέονται με μια σειρά πιθανών παρενεργειών, η πλειοψηφία των οποίων ωστόσο είναι διαχειρίσιμη και μπορεί να μετριαστεί με τις κατάλληλες στρατηγικές. Όπως με κάθε φάρμακο, η πλήρης κατανόηση των κινδύνων και των οφελών είναι απαραίτητη για βέλτιστα αποτελέσματα. Ο Γυναικολόγος Ογκολόγος στην Αθήνα Δρ. Γεώργιος – Μάριος Μακρής φροντίζει ώστε κάθε ασθενής που επιθυμεί ή υπάρχει ένδειξη να λάβει αντισυλληπτικά χάπια, να το κάνει με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.
Leave a reply
