Δίκερη μήτρα: Τι ακριβώς είναι & τι προκαλεί;

Η υγεία του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος αποτελεί θεμέλιο της γενικότερης ευεξίας και αυτοπεποίθησης κάθε γυναίκας. Υπάρχουν ωστόσο κάποιες ανατομικές ιδιαιτερότητες που, αν και συνήθως παραμένουν σιωπηλές και ασυμπτωματικές, μπορεί να επηρεάσουν τη σχέση μίας γυναίκας με το σώμα της, την εμπειρία της εμμήνου ρύσης, αλλά και την πορεία μιας μελλοντικής εγκυμοσύνης. Μία από αυτές είναι η δίκερη μήτρα, μία σπάνια συγγενής παραλλαγή που πολλές γυναίκες ανακαλύπτουν τυχαία, συνήθως μετά από έναν υπέρηχο ή κατά τη διάρκεια εξετάσεων γονιμότητας.

Το γεγονός αυτό μπορεί να προκαλέσει ανασφάλεια ή ερωτήματα, όμως η σωστή ενημέρωση είναι το πρώτο βήμα για να κατανοηθεί και –όταν χρειάζεται– να αντιμετωπιστεί. Στο παρακάτω αναλυτικό άρθρο θα βρείτε όλες τις πληροφορίες που χρειάζεστε, ώστε να κατανοήσετε πλήρως τι σημαίνει δίκερη μήτρα, πώς προκαλείται, ποια είναι τα πιθανά συμπτώματα, πώς επηρεάζει την εγκυμοσύνη και ποιες είναι οι επιλογές διάγνωσης και αντιμετώπισης.

Τι είναι η δίκερη μήτρα;

Η δίκερη μήτρα είναι μία παραλλαγή του φυσιολογικού σχήματος της μήτρας, η οποία σχηματίζεται διαφορετικά ήδη από τη φάση της εμβρυϊκής ανάπτυξης. Σε φυσιολογικές συνθήκες, η μήτρα έχει σχήμα ανεστραμμένου τριγώνου, με μία ενιαία κοιλότητα. Στη δίκερη μήτρα, όμως, η ενδομήτρια κοιλότητα διαχωρίζεται σε δύο τμήματα – σαν να χωρίζεται η μήτρα στη μέση. Το αποτέλεσμα είναι ένα σχήμα που μοιάζει με καρδιά ή με γράμμα «Υ», αντί για το τυπικό ενιαίο τρίγωνο.

Αυτός ο διαχωρισμός δεν προκαλεί πόνο ή λειτουργικό πρόβλημα στις περισσότερες γυναίκες, αλλά σε κάποιες μπορεί να συνδεθεί με δυσκολίες κατά την κύηση, ανάλογα με το βαθμό του διαχωρισμού.

Πώς δημιουργείται η δίκερη μήτρα;

Κατά την εμβρυογένεση (μεταξύ 10ης και 20ής εβδομάδας κύησης), η μήτρα σχηματίζεται από την ένωση δύο εμβρυϊκών πόρων, των λεγόμενων πόρων του Müller. Σε μια φυσιολογική διαδικασία, οι δύο αυτές δομές ενώνονται και το διαχωριστικό τοίχωμα μεταξύ τους εξαφανίζεται, δημιουργώντας μια ενιαία κοιλότητα.

Όταν αυτή η ένωση δεν ολοκληρωθεί σωστά, προκύπτει η δίκερη μήτρα. Η γυναίκα γεννιέται με αυτή τη δομή χωρίς να ευθύνεται για κάτι και χωρίς να μπορεί να την προλάβει. Η ανωμαλία είναι συγγενής και συχνά ανιχνεύεται τυχαία.

Ποια είναι η συχνότητα εμφάνισης;

Η δίκερη μήτρα ανήκει στις συγγενείς ανωμαλίες της μήτρας που εμφανίζονται περίπου στο 1–3% των γυναικών. Από αυτές, η δίκερη μορφή είναι από τις συχνότερες. Ωστόσο, πολλοί ειδικοί πιστεύουν πως το ποσοστό μπορεί να είναι υψηλότερο, καθώς μεγάλο μέρος των γυναικών δεν εξετάζεται ποτέ, εφόσον δεν αντιμετωπίζει προβλήματα.

Συμπτώματα που προκαλεί η δίκερη μήτρα

Πολλές γυναίκες με δίκερη μήτρα δεν εμφανίζουν κανένα σύμπτωμα, και συχνά η διάγνωση γίνεται τυχαία κατά τη διάρκεια υπερηχογραφήματος ή όταν παρουσιαστούν επανειλημμένες αποβολές.

Πιθανά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

Δυσμηνόρροια, με έντονους πόνους περιόδου, κόπωση ή ναυτία
Ασταθή εμμηνορροϊκό κύκλο
Πόνο κατά τη σεξουαλική επαφή
Συχνές αποβολές ή δυσκολία διατήρησης εγκυμοσύνης
Σε σπάνιες περιπτώσεις, έντονη ενόχληση ή δυσφορία στην κάτω κοιλιακή χώρα.

Δεν είναι απαραίτητο ότι όλα τα παραπάνω θα εμφανιστούν, και πολλές γυναίκες ζουν χωρίς να αντιληφθούν την ύπαρξη της κατάστασης.

Δίκερη μήτρα και εγκυμοσύνη

Η ύπαρξη δίκερης μήτρας δεν σημαίνει απαραίτητα ότι μια γυναίκα δεν μπορεί να μείνει έγκυος. Ποσοστά δείχνουν ότι 65–85% των γυναικών με δίκερη μήτρα έχουν φυσιολογική εγκυμοσύνη. Ωστόσο, όταν υπάρχουν επιπλοκές, αυτές συνήθως σχετίζονται με:

Πρόωρο τοκετό
Πρόωρη διαστολή τραχήλου (ανεπάρκεια τραχήλου)
Επαναλαμβανόμενες αποβολές
Λανθασμένη θέση εμβρύου (ισχιακή προβολή)
Μειωμένο χώρο για την ανάπτυξη του εμβρύου, ειδικά όταν ο διαχωρισμός είναι εκτεταμένος.

Σε ορισμένες περιπτώσεις ο γυναικολόγος μπορεί να προτείνει περίδεση τραχήλου για την υποστήριξη της κύησης. Επίσης, είναι συχνό ο τοκετός να πραγματοποιείται με καισαρική τομή, ειδικά αν έχει προηγηθεί χειρουργική επέμβαση.

Διάγνωση

Η διάγνωση της δίκερης μήτρας μπορεί να γίνει με διάφορες απεικονιστικές εξετάσεις:

Τρισδιάστατο ενδοκολπικό υπερηχογράφημα (3D) – συνήθως η πιο ακριβής μέθοδος
Υστεροσαλπιγγογραφία, η οποία αποκαλύπτει τη μορφή της κοιλότητας
Μαγνητική τομογραφία (MRI) για πιο λεπτομερή εκτίμηση
Υστεροσκόπηση και λαπαροσκόπηση, που μπορούν να βοηθήσουν και στη θεραπεία.

Επιπλέον, επειδή η μήτρα και το ουροποιητικό σύστημα αναπτύσσονται από κοινού κατά την εμβρυογένεση, συστήνεται έλεγχος για πιθανές ανωμαλίες των νεφρών.

Τρόποι διαχείρισης της συγκεκριμένης κατάστασης

Η δίκερη μήτρα δεν απαιτεί πάντα θεραπεία. Η χειρουργική αποκατάσταση εξετάζεται μόνο όταν υπάρχουν:

επαναλαμβανόμενες αποβολές
επιπλοκές σε προηγούμενες εγκυμοσύνες
αναγνωρισμένη υπογονιμότητα που αποδίδεται στη δομή της μήτρας.

Η λύση είναι η μητροπλαστική, όπου τα δύο τμήματα της μήτρας συνενώνονται χειρουργικά. Η επέμβαση γίνεται πλέον ενδοσκοπικά (υστεροσκόπηση & λαπαροσκόπηση) από εξειδικευμένο γυναικολόγο, με ταχύτατη ανάρρωση και ελάχιστο κίνδυνο συμφύσεων.

Αν η γυναίκα μείνει έγκυος μετά από τέτοια επέμβαση, ο τοκετός γίνεται σχεδόν πάντα με καισαρική τομή, για την αποφυγή επιπλοκών.

Τι ισχύει τελικά αναφορικά με τη δίκερη μήτρα;

Παρά το ότι η δίκερη μήτρα μπορεί να τρομάξει μια γυναίκα όταν διαγνωστεί, στις περισσότερες περιπτώσεις δεν επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα ζωής ή τη δυνατότητα τεκνοποίησης. Τα σημαντικά σημεία που πρέπει να γνωρίζετε:

Πολλές γυναίκες δεν έχουν ποτέ συμπτώματα
Η φυσιολογική εγκυμοσύνη είναι συχνά δυνατή
Η παρακολούθηση σε κύηση είναι απαραίτητη
Αν υπάρχει ιστορικό αποβολών, ο γυναικολόγος θα προτείνει εξατομικευμένο πλάνο.

Συνοψίζοντας, η δίκερη μήτρα είναι ένα συγγενές χαρακτηριστικό που τις περισσότερες φορές δεν δημιουργεί πρόβλημα. Ωστόσο, αν μια γυναίκα αντιμετωπίζει επαναλαμβανόμενες αποβολές ή δυσκολίες στην κύηση, τότε είναι σημαντικό να αξιολογηθεί από εξειδικευμένο γυναικολόγο με εμπειρία στην ενδοσκοπική χειρουργική.

Αν μόλις διαγνωστήκατε με δίκερη μήτρα, μην πανικοβληθείτε. Ζητήστε ενημέρωση από τον γυναικολόγο σας, ο οποίος θα αξιολογήσει την έκταση του ζητήματος και θα προτείνει, αν χρειάζεται, εξατομικευμένο πλάνο παρακολούθησης ή αντιμετώπισης. Οι περισσότερες γυναίκες με δίκερη μήτρα καταφέρνουν να γίνουν μητέρες, συχνά χωρίς ιδιαίτερες δυσκολίες. Εάν ωστόσο αντιμετωπίζετε προβλήματα, ο Γυναικολόγος Ογκολόγος Δρ. Γεώργιος – Μάριος Μακρής μπορεί να σας καθοδηγήσει στην εύρεση της βέλτιστης λύσης.

Δίκερη μήτρα: Τι ακριβώς είναι & τι προκαλεί;